NAGRAMIZEN PÄIVY

Lähenöy ezmäine päivy sulakuudu — Nagramizen päivy, sidä vie sanotah Urualoin päiväkse. Tämä on muailmanpruazniekku, kudai tuou äijän nagruo da šuutkua. Tänäpiän rahvas kielastetah da šuutitah toine toizen piäle da puaksuh ičegi puututah nagrettavakse.

Tämä päivy enzikerdua oli muanittu vuonnu 1686, konzu anglien kirjuttai Džon Obri muanitti Urualoin pruazniekkua. Ven’al ezmäine joukkoline šuutkupäivy oli pietty vuonnu 1703 Moskvas. Linnan pihoi myöte käveltih miehet da kučuttih kaikkii germuanien teatran ozutelmale. Äijy kaččojua kerävyi miärätyl čuasul. Vaigu konzu avavui ripustin, kaikin nähtih paltinan, kudamal oli kirjutettu: «Ezmäine päivy sulakuudu — nikelle älä usko!». XVIII vuozisuan lopul äijät runoilijat da kirjuttajat kirjutettih Nagramizen päivän šuutkih näh.

Urualoin päivy Ven’al otti oman allun vie valehjumalahuskojien aijois. Sil aigua tänäpiän piettih koin ižändän havačustupäiviä. Rahvas uskottih, gu se talvekse uinuou, kuigi äijät toizet meččuhenget da elätit. Uskottih, konzu koin ižändy havaččuu, sidä pidäy vastata erinomaizesti. Tänäpiän rahvas šuutittih, ololtihes kui lapset, nagrettih. Äijät pandih piäle tuhmat sovat da uravoittihes.

Joga muas ollah omat vesselät kerdomukset bluaznoih nähte. Karjalasgi on olemas nengomua kerdomustu. Net sanellah Kindahan hierun mužikois, kuduat ainos puututtih vuattomattomih azieloih da puututtih nagrettavakse. Ezmäzet kerdomukset Kindahan mužikkoih nähte oldih kirjutettu XIX vuozisual. Kuulužu karjalaine kodialovehentiedäi Nikolai Leskov matkusti vuonnu 1892 Anuksen gubierniedu myöte. Häi kirjutti: “Matkan aigua minä tulin pieneh Kindahan hieruh. Tämän hierun eläjät ainos puututah nagroh, heih nähte on äijy vesseliä kerdomustu”. XX vuozisual karjalazet tiedomiehet merkittih, gu kaikel Karjalan suvipuolel sanellah kerdomuksii Kindahan mužikois. Vuonnu 1973 ilmoih piäzi ezmäine Kaskuja-kerdomuskogomus, kuduan luadii tiedomies, folklouristu — Stepanova Aleksandra Stepanovna. Sen uuzi painos Zuakkunoi piäzi ilmoih vuozinnu 2004 da 2019. Sit aijas Kindahan hieru tuli kuulužakse paikakse, kus pietäh jumorististu festivualii vuvves 1985. Kerdomukset Kindahan mužikkoih nähte eletäh da niilöi hyväl mielel sanellah, vai kuunelkua.